maandag 7 december 2009

Haarlem-Nederland (23)

Haarlem, stationsrestauratie op het 2e perrron
Station Haarlem is het belangrijkste spoorwegstation van Haarlem, gelegen aan de Oude Lijn.
Geschiedenis
Het eerste station Haarlem werd geopend op 20 september 1839, als een van de drie stations van de spoorlijn Amsterdam – Haarlem, de eerste spoorlijn van de HIJSM en tevens de eerste Nederlandse spoorweg (AmsterdamHalfwegHaarlem), nu deel van de Oude Lijn.
In Haarlem kwam het eerste station juist buiten de Amsterdamse Poort te liggen. Op deze plaats bevindt zich nu het terrein van de Hoofdwerkplaats van NedTrain.
In 1842 werd het tijdelijke station even buiten de Amsterdamse Poort vervangen door een station op de definitieve locatie aan de noordkant van de binnenstad. Toen kwam ook de overbrugging van het Spaarne in gebruik. Het is een van de weinige 19e eeuwse stations in Nederland die binnen een 17e eeuwse omwalling werden gelegd.
In hetzelfde jaar werd de spoorlijn verlengd van Haarlem naar Leiden. Aanvankelijk was de spoorlijn uitgevoerd in breedspoor, met een spoorwijdte van 1945 mm. In 1865 werd het spoor versmald tot normaalspoor (1435 mm). In 1867 kwam de spoorlijn richting Uitgeest – (Alkmaar) in gebruik. In 1881 kwam de lijn naar Zandvoort aan Zee er bij. De tegenover het station gelegen fabriek van Beijnes kreeg in 1891 een spooraansluiting (vervallen in 1952). In 1912 werd station Haarlem aangesloten op de Haarlemmermeerspoorlijnen. Tegelijkertijd kreeg Haarlem een tweede station erbij, Haarlem Rijksstraatweg. En weer later, in 1998, werd Station Haarlem Spaarnwoude geopend.
Op 15 september 2008 was er een groot feest ter gelegenheid van het 100-jarig bestaan van station Haarlem.
Het stationsgebouw
Het oorspronkelijke stationsgebouw werd in 1906 vervangen door een nieuw gebouw van D.A.N. Margadant aan de nu hooggelegen spoorlijn. In 1908 was het gebouw geheel gereed. Kenmerkend voor het gebouw zijn de twee verschillende in- en uitgangsgebouwen, en de situering van de wachtkamers en restauratie op het eilandperron. Het is het enige station in Nederland in de Art Nouveau of Jugendstil-stijl, en een van de markantste gebouwen in de stad Haarlem. Kenmerkend voor het gebouw zijn onder meer de vele tegeltableaus in het gebouw (zie afbeelding).
Het station is meerdere keren gebruikt als voor filmopnamen zoals voor Zwartboek van Paul Verhoeven in 2005 en voor de Amerikaanse actiefilm Ocean's Twelve in mei 2004. In laatstgenoemde film moest het Haarlemse perron overigens Amsterdam Centraal voorstellen.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten