Aken (Duits: Aachen) is een stadsdistrict (kreisfreie Stadt) in de Duitse deelstaat Noord-Rijnland-Westfalen. De stad ligt dichtbij de grens met Nederland en België, vlakbij het Limburgse Vaals en in de buurt van het Luikse Kelmis; voorts ligt Aken ongeveer 65 km ten westen van de Duitse stad Keulen. Bestuurlijk vormt Aken een stadsdistrict in het Regierungsbezirk Keulen.
De agglomoratie van Aken is grensoverschrijdend en omvat ook plaatsen als het Nederlandse Vaals en Kerkrade en het Belgische Kelmis.
Aken is een stad met een lange geschiedenis en een beroemde Dom. Het is tevens een industrieel centrum in een steenkoolgebied en een belangrijk spoorwegknooppunt met aansluiting op de hogesnelheidslijn (Thalys) en de Montzenroute naar de Antwerpse haven. Het vliegveld van Aken, Maastricht Aachten Airport, ligt op Nederlands grondgebied, zo'n 30 km van de stad, nabij het Limburgse Beek.
De RWTH Aken (Rheinisch-Westfälische Technische Hochschule) is een van de belangrijkste technische universiteiten, speciaal voor werktuigbouwkunde, auto- en productietechniek. Een onderdeel vormt het Klinikum Aachen, dat het grootste in één enkel gebouw gevestigde ziekenhuis van Europa is.
De agglomoratie van Aken is grensoverschrijdend en omvat ook plaatsen als het Nederlandse Vaals en Kerkrade en het Belgische Kelmis.
Aken is een stad met een lange geschiedenis en een beroemde Dom. Het is tevens een industrieel centrum in een steenkoolgebied en een belangrijk spoorwegknooppunt met aansluiting op de hogesnelheidslijn (Thalys) en de Montzenroute naar de Antwerpse haven. Het vliegveld van Aken, Maastricht Aachten Airport, ligt op Nederlands grondgebied, zo'n 30 km van de stad, nabij het Limburgse Beek.
De RWTH Aken (Rheinisch-Westfälische Technische Hochschule) is een van de belangrijkste technische universiteiten, speciaal voor werktuigbouwkunde, auto- en productietechniek. Een onderdeel vormt het Klinikum Aachen, dat het grootste in één enkel gebouw gevestigde ziekenhuis van Europa is.
Naam
De naam is afkomstig van het Oudgermaanse Ahha wat op zijn beurt afgeleid is van het Latijnse Aquisgranum.
De naam is afkomstig van het Oudgermaanse Ahha wat op zijn beurt afgeleid is van het Latijnse Aquisgranum.
Geschiedenis
De bronnen
De Romeinen noemden de hete, zwavelhoudende minerale bronnen in deze omgeving Aquis-Granum, naar de Romeinse generaal Granus. Sinds de Romeinse tijd zijn deze hete bronnen gekanaliseerd en veranderd in geneeskrachtige baden, die nog steeds in gebruik zijn. Âh, is een Oud-Germaans woord, verwant aan het Latijnse aqua, ook terug te vinden in riviernamen, en betekent water. In Franssprekende delen van het voormalige Romeinse Rijk veranderde dit in Aix. Zo is de Franse naam van Aken Aix-la-Chapelle. Dit vindt men ook terug in de namen van andere Romeinse kuuroorden zoals Aix-en-Provence en Aix-les-Bains.
De bronnen
De Romeinen noemden de hete, zwavelhoudende minerale bronnen in deze omgeving Aquis-Granum, naar de Romeinse generaal Granus. Sinds de Romeinse tijd zijn deze hete bronnen gekanaliseerd en veranderd in geneeskrachtige baden, die nog steeds in gebruik zijn. Âh, is een Oud-Germaans woord, verwant aan het Latijnse aqua, ook terug te vinden in riviernamen, en betekent water. In Franssprekende delen van het voormalige Romeinse Rijk veranderde dit in Aix. Zo is de Franse naam van Aken Aix-la-Chapelle. Dit vindt men ook terug in de namen van andere Romeinse kuuroorden zoals Aix-en-Provence en Aix-les-Bains.
De moderne tijd
In 1880 had Aken een inwoneraantal van 80.000. Meerdere belangrijke spoorwegen kwamen hier bij elkaar. Aken werd hierdoor een industriestad, waar onder andere spoorstaven, spelden, knopen, tabak, wol- en zijdeproducten geproduceerd werden.
Nadat Aken zwaar beschadigd was geraakt in de Tweede Wereldoorlog, was het de eerste Duitse stad die door de geallieerden bevrijd werd van het nationaalsocialisme. Het was ook de eerste Duitse stad waar na de oorlog weer een dagblad verscheen.
Sinds 1950 reikt de stad de jaarlijkse Karelsprijs uit aan mensen of instituten die uitzonderlijk werk hebben verricht voor het Europese verenigingsproces. In 2003 werd de medaille uitgereikt aan de Franse oud-president Valéry Giscard d'Estaing, verder o.a. in 1996 aan koningin Beatrix, in 1976 aan Leo Tindemans, in 1967 aan Joseph Luns, in 1957 aan Paul-Henri Spaak en in 1951 aan Hendrik Brugmans.
In 1880 had Aken een inwoneraantal van 80.000. Meerdere belangrijke spoorwegen kwamen hier bij elkaar. Aken werd hierdoor een industriestad, waar onder andere spoorstaven, spelden, knopen, tabak, wol- en zijdeproducten geproduceerd werden.
Nadat Aken zwaar beschadigd was geraakt in de Tweede Wereldoorlog, was het de eerste Duitse stad die door de geallieerden bevrijd werd van het nationaalsocialisme. Het was ook de eerste Duitse stad waar na de oorlog weer een dagblad verscheen.
Sinds 1950 reikt de stad de jaarlijkse Karelsprijs uit aan mensen of instituten die uitzonderlijk werk hebben verricht voor het Europese verenigingsproces. In 2003 werd de medaille uitgereikt aan de Franse oud-president Valéry Giscard d'Estaing, verder o.a. in 1996 aan koningin Beatrix, in 1976 aan Leo Tindemans, in 1967 aan Joseph Luns, in 1957 aan Paul-Henri Spaak en in 1951 aan Hendrik Brugmans.
Bezienswaardigheden
Dom van Aken
Stadhuis van Aken
Binnenstad van Aken
Het beeld van Jezus Christus in het centrum
Dom van Aken
Stadhuis van Aken
Binnenstad van Aken
Het beeld van Jezus Christus in het centrum
De Dom van Aken is nog steeds het meest opmerkelijke gebouw van de stad en maakt deel uit van de palts van Karel de Grote. Het paleis in de palts werd vele malen verbouwd en vormt nu het stadhuis van Aken. De centrale cour van de palts is nog steeds herkenbaar als het plein tussen beide gebouwen. De dom was gedurende 400 jaar de grootste kerk ten noorden van de Alpen. De tombes van Karel de Grote en Otto III bevinden zich in deze kerk. Ook worden hier de relieken bewaard die Karel de Grote in 799 ter inwijding van zijn koninklijke kapel (paltskapel) vanuit Jeruzalem had laten overbrengen: de windselen van het Kind Jezus, het lendendoek van Jezus Christus, het kleed van de Maagd Maria en het doek waarin het hoofd van Johannes de Doper gewikkeld zou zijn geweest. Dit werd echter pas in 1239 openbaar bekend. Hierdoor kreeg de Dom van Aken een religieuze betekenis als bedevaartsoord en ontstond een pelgrimage. De zevenjarige cyclus van deze Heiligdomsvaart ontstond echter pas in de eerste helft van de 14e eeuw. Nog steeds komen elk jaar duizenden gelovigen naar Aken voor de toning van de relieken. De eerstvolgende Heiligdomsvaart in Aken is in 2014.
De Dom van Aken was het eerste Duitse monument op de Werelderfgoedlijst van de UNESCO.
De Dom van Aken was het eerste Duitse monument op de Werelderfgoedlijst van de UNESCO.
Geografie
Aken ligt in het stroomgebied van de Maas, is de meest westelijke Duitse Großstadt, grenst aan het drielandenpunt op de Vaalserberg en is een van de vele agglomeraties van Noord-Rijnland-Westfalen. Op ongeveer 30 km ten zuidwesten ligt het natuurpark Hoge Venen.
Het hoogste punt van de stad ligt op 410 meter boven Normalnull (NN) en ligt in het uiterste zuidoosten van de gemeente. Het laagste punt van de gemeente bedraagt 125 meter boven NN en is te vinden in het noorden van de stad. De lengte van de stadsgrens bedraagt 87,7 km, daarvan vormt 23,8 km de staatsgrens met België en 21,8 km de grens met Nederland. De grootste lengte van de stad in noord-zuid richting bedraagt 21,6 km, de grootste oost-west afstand bedraagt 17,2 km.
Aken ligt in het stroomgebied van de Maas, is de meest westelijke Duitse Großstadt, grenst aan het drielandenpunt op de Vaalserberg en is een van de vele agglomeraties van Noord-Rijnland-Westfalen. Op ongeveer 30 km ten zuidwesten ligt het natuurpark Hoge Venen.
Het hoogste punt van de stad ligt op 410 meter boven Normalnull (NN) en ligt in het uiterste zuidoosten van de gemeente. Het laagste punt van de gemeente bedraagt 125 meter boven NN en is te vinden in het noorden van de stad. De lengte van de stadsgrens bedraagt 87,7 km, daarvan vormt 23,8 km de staatsgrens met België en 21,8 km de grens met Nederland. De grootste lengte van de stad in noord-zuid richting bedraagt 21,6 km, de grootste oost-west afstand bedraagt 17,2 km.
Buurgemeenten
Aken grenst aan de volgende gemeenten:
Herzogenrath, Würselen, Eschweiler, Stolberg en Roetgen (liggen allemaal in het district Aken), Raeren en Kelmis (provincie Luik) in België, Vaals, Gulpen-Wittem, Simpelveld, Heerlen en Kerkrade (provincie Limburg) in Nederland.
Aken grenst aan de volgende gemeenten:
Herzogenrath, Würselen, Eschweiler, Stolberg en Roetgen (liggen allemaal in het district Aken), Raeren en Kelmis (provincie Luik) in België, Vaals, Gulpen-Wittem, Simpelveld, Heerlen en Kerkrade (provincie Limburg) in Nederland.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten